Ik wilde gisteravond aanvankelijk niet kijken. Zeker na de uitzending van vorige week, waarin presentatoren Jort Kelder en Welmoed Sijtsma Caroline van der Plas van de Boer Burger Beweging in haar roep om op te staan voor antisemitisme de ruimte gaven om onversneden racisme en xenofobie ten toon te spreiden. Uiteindelijk won de nieuwsgierigheid en drukte ik de tv aan. Een programmavullend OP1 over het conflict in Gaza, dat wilde ik niet missen.  Onze huiskat dook onder een dekentje en mijn vrouw stond op en beende naar boven met de mededeling: ‘Ik ga slapen.’
Zij heeft al langer genoeg van mijn obsessie met het conflict tussen Gaza en Israël. Ik begreep haar reactie.

Tijs van den Brink en Margje Fikse hadden dit keer hoogleraar Bart Wallet, Palestijns politicoloog Radi Suudi, journalist Ronit Palache, CIDI-directeur Naomi Mestrum, directeur politieke zaken HCSS Han ten Broeke en de christelijke Palestijn Nabil Sahhar uitgenodigd. Aan de tafelvulling was gelijk te zien hoe de verhoudingen lagen. Voor elke Palestijn zaten twee personen met een stevige liefde voor Israël aan tafel. Ik zou ze lobbyist voor Israël willen noemen, his masters voice. De presentatoren wilden deze avond de oorlog analyseren en de impact in Nederland bespreken, maar eerst kregen we een collage van intens aangrijpende beelden te zien.
Sahhar en Suudi moesten bij het zien van de beelden uit Gaza een traantje wegpinken. De anderen keken stoïcijns voor zich uit, alsof ze het van zichzelf niet aangrijpend mochten vinden. 

Daarna ging de discussie vooral over zionisme, antisemitisme en demonstraties. Diezelfde Sahhar vertelde dat antisemitisme geen Palestijns ding is maar Westers, dat Joden altijd in vrede in de Arabische wereld hebben geleefd. Suudi knikte instemmend. Maar Palache probeerde het verhaal te ontkrachten met háár kijk op de geschiedenis. Dat er in de Arabische wereld al vroeg in de geschiedenis allerlei pogroms op Joden hebben plaatsgevonden. Haar hoofd schudde meewarig heen en weer.  Sahhar wilde het vervolgens over de Palestijnse zaak, de etnische zuivering en de bezetting hebben, maar dat ging niet door.  Wallet neutraliseerde die vraag door een algemeen verhaal te beginnen over zelfbeschikking van beide volkeren en de een-of tweestatenoplossing en wat daar allemaal voor nodig is.

Palache legde vervolgens een rookgordijn aan door te beginnen over verschillende vormen van zionisme en antisemitisme en dat daar eerst duidelijkheid over moet zijn. Hans ten Broek: ‘Op antisemitisme moeten we geen cijfers leggen.’ De lichaamstaal van aanwezigen verraadde dat er veel onderling onbegrip was. Gedraaid met ogen, zuchten en wegkijken, het was soms ongemakkelijk om te zien. Tot onvrede van Suudi en Sahhar gingen ze het duidelijk niét over de Palestijnse zaak hebben.

Men was het er wel over eens dat de discussie ook in Nederland op het scherpst van de snede wordt gevoerd en dat er weinig ruimte is voor nuance. Het baarde Naomi Mestrum van het CIDI zorgen. ‘In Nederland zie je dat het Gazaconflict wordt gebruikt om antisemitisme te botvieren’. Een stijging van maar liefst 800%. Sadee vond echter dat niet alles onder antisemitisme kon worden gelabeld en Palache probeerde nog maar weer eens over de definitie van woorden te beginnen. Hoe ingewikkeld dat wel niet is.

Maar de presentatoren wilden er liever geen wedstrijd van maken, maar juist onderling begrip kweken en kijken waar de eventuele oplossing tot vrede zat, dus kwam de onvermijdelijke vraag; zijn er mogelijkheden voor een dialoog, kunnen we ons in elkaar verplaatsen? Dat bleek te kunnen. ‘Palestijnen en Joden hebben meer gemeen dan ze misschien willen toegeven' lachte Suudi als laatste. 'Een oplossing moet gaan over gelijkwaardigheid.’ Ik kreeg even het gevoel alsof ik naar het familiediner van de EO zat te kijken, zo begripvol eindigde deze uitzending. Precies zoals ze het bij de EO graag zien.

Ik mompelde in mezelf: ‘Valt me niet tegen, valt me niet tegen,' deed de tv uit en ging naar boven. Ik ben een redelijk mens en was geraakt door de EO boodschap. Tijdens het tandenpoetsen moest ik denken aan de opmerking van Radi Suudi over gelijkwaardigheid voor beide volken.
Die gelijkwaardigheid is er nu niet en was er ook niet tijdens de uitzending. Waarom ging de uitzending niet over die ongelijkwaardigheid? Waarom werd er gesproken alsof het een gelijkwaardig conflict is? Waarom durven de EO en andere omroepen het niet aan om dat te benoemen en er een uitzending aan te wijden door Joden uit te nodigen die kritiek hebben op het beleid van Israël? En door Palestijnen uit te nodigen die vertellen over het jarenlange onrecht dat hen door de komst van de staat Israël is aangedaan. Maak er een tafelvulling met twee Joden en vier Palestijnen van.
Tegenover alle aandacht die naar Israël en de Holocaust van de Joden gaat zou er ook aandacht moeten zijn voor de catastrofe die de Palestijnse vluchtelingen is overkomen. Zij zijn tenslotte ook onze landgenoten en indirect ook slachtoffer van de Holocaust.

Meijer